poradnik
Jak nauczyć dziecko czytać
Nauka czytania to niesamowicie ważny etap w rozwoju dziecka, ale równie wymagający. Jako mama, pedagog, nauczyciel i logopeda, chciałabym podzielić się kilkoma prostymi wskazówkami, które pomogą Twojemu dziecku wejść w świat liter i słów, a tobie być może zaoszczędzą frustracji i rwania włosów z głowy, kiedy to „na jutro” należy nauczyć się tzw. „czytanki”.
Największym błędem, który widzę podczas swojej pracy jest to, że odpuszcza się okres przedszkolny. Warto zacząć naukę czytania właśnie już wtedy, gdy nasza pociecha jest jeszcze przedszkolakiem. Aby szerzej zrozumieć temat przyjrzyjmy się procesowi nauki czytania.
Jaskie są etapy nauki czytania?
Etap 1: Głoski
Zacznijcie od głosek. Każda litera ma swój dźwięk i warto, aby dziecko o tym wiedziało. Możecie używać kart z literami i obrazkami, które pomagają w skojarzeniu dźwięku z literą. Szukać liter na szyldach na spacerze, w tytułach książek, w wykreślankach, w gazetach.
Etap 2: Łączenie głosek w sylaby
Kiedy dziecko zna już głoski, czas na łączenie ich w sylaby. Proste słowa jak „ma-ma” czy „ta-ta” to świetny początek. Układanie tych słów z liter to świetna zabawa! Ale też skupcie się na sylabach jako całości, bo same sylaby dużo dają. Ułóżcie zwierzątka i dopasowujcie do nich wyrazy, bawcie się sylabami np. w zgadywanie, piszcie sylaby na tackach z piaskiem itp.
Etap 3: Rozpoznawanie wyrazów
Teraz pora na całe słowa. Czyli łączenie sylab. Zacznijcie od krótkich i prostych wyrazów, które dziecko zna z codziennego życia. Pokazujcie je w książeczkach, na plakatach lub w waszym otoczeniu. Rozpoznawanie wyrazów nie do końca jest czytaniem, ale obywanie z graficznym zapisem słowa. Dziecko oswaja się z literami, sylabami i w końcu z wyrazami. Możecie po prostu z rozsypanki wyrazowej szukać odpowiednich wyrazów. Zabawa w detektywa będzie z pewnością inspirująca.
Etap 4: Czytanie zdań
Gdy dziecko opanuje słowa, zacznij wprowadzać proste zdania. Krótkie opowieści o znanych tematach będą idealne. Możecie tworzyć małe książeczki z prostymi historiami. Lub czytać wspólnie proste teksty. Nie wymagaj od dziecka czytania już całego tekstu, ale baw się z nim czytaniem. Im więcej zabawy tym nauka będzie bardziej efektywna.
Etap 5: Czytanie ze zrozumieniem
Czytanie ze zrozumieniem to wyższy poziom. Normalne jest to, że początkowo tak duży wysiłek spoczywa na samym odkodowaniu zdania, a jego rozumienie schodzi na dalszy plan. Po przeczytaniu tekstu rozmawiajcie o tym, co dziecko przeczytało. Zadawaj pytania i zachęcaj do opowiadania własnymi słowami, co się wydarzyło.
Daj dziecku czas i zamień naukę z zabawę
Powyższe etapy są tylko jedną z kilku dróg nabywania umiejętności czytania, ale najbardziej powszechną i z mojego doświadczenia najłatwiejszą do zastosowania przez rodzica, bo tożsamą z ich procesem nabywania tej umiejętności. Warto pamiętać jedna, że nie każde dziecko w tym samym momencie gotowe jest na nabywanie podobnych umiejętności, ale niepodważalny jest fakt, że naukę czytania warto rozpocząć jak najwcześniej. Dzięki temu możemy uczynić ten proces radosną i angażującą przygodą dla dziecka. Wprowadzenie liter i słów w formie zabawy pozwoli mu stopniowo nabywać umiejętności, a przede wszystkim budować pozytywne skojarzenia z czytaniem. Nie uda się nam osiągnąć tego, gdy naukę rozpoczniemy z chwilą pójścia dziecka do klasy pierwszej w której wymaga się równocześnie poznania liter, nauki pisania i czytania naraz oraz wielu innych umiejętności.
Musimy dać dziecku czas na przyswajanie poszczególnych etapów bez zbędnego pośpiechu i stresu. Cierpliwość i wsparcie rodziców oraz nauczycieli odgrywają kluczową rolę w tym procesie, pomagając dziecku zbudować solidne podstawy do dalszego rozwoju czytelniczego. Naukę czytania musimy widzieć jako drogę pełną odkryć i radości, która otwiera przed dzieckiem nieograniczone możliwości poznawcze.
Joanna Bukowska
logopeda i pedagog z wieloletnim doświadczeniem
Odbierz darmowe kolorowanki z kotem Rawawikiem
